چرا باید برنامه های موبایلی را تحلیل کنیم؟ و چرا برای تحلیل داده های موبایلی نیاز به یک ابزار آماده داریم؟

در بحث آنالیز موبایلی (mobile analytics) دو سوال اصلی وجود دارد. در این مقاله سعی شده است که به هر دوی این سوالات به صورت ساده و خلاصه پاسخ داده شود.

چرا باید برنامه های موبایلی را تحلیل کنیم؟

شاید برای شما هم سوالی در این مورد پیش آمده باشد که اصلا چرا باید داده های موبایلی را تحلیل کرد؟!

برای پاسخ به این سوال ابتدا باید گفت که تحلیل داده‌ها و رفتار کاربران باعث شناخت بیشتر از معایب و مزایا برنامه می‌شود. این شناخت به بهبود برنامه و درنهایت کسب درآمد بیشتر منتهی می‌شود.

تحلیل برنامه برای تولید ورژن جدید، افزودن امکانات و اعمال تغییرات برروی ویژگی های موجود بسیار مهم است. شناسایی اتفاقات رخ داده شده میان کاربر و برنامه بسیار سخت است. اینکه متوجه شویم کاربر در هر بخش از برنامه چه رفتاری دارد و چگونه از برنامه استفاده می‌کند، در اعمال بهبودها بسیار نقش دارد.

در این رابطه 7 شاخص بسیار مهم در آنالیز موبایلی وجود دارد که دانستن این اطلاعات از الزامات هر توسعه دهنده است.

1- شاخص تعداد کاربران فعال (Active Users)

دانلود و نصب برنامه ساده ترین بخش کار است. ورود مجدد کاربر به برنامه است که ارزشمندتر است. به همین دلیل هم ما باید اطلاعاتی از تعداد کاربر فعال ماهانه (monthly active users) و تعداد کاربر فعال روزانه (daily active users) داشته باشیم. اینکه کاربران از کجا و چطور از برنامه استفاده می‌کنند به شما این امکان را می‌دهد که با تقسیم بندی آن‌ها امکانات سفارشی مختص به هر کدام را ارئه دهید. اینکار باعث می‌شود تا کاربران مدت زمان بیشتری در برنامه حضور داشته باشند. یکی دیگر از دلایل مهم بودن این شاخص جلب کردن کاربران جدید است. درصد کاربران جدید یکی دیگر از معیارهای مهم است که نباید فراموش کنیم. هر زمانی که مقدار این شاخص کاهش پیدا کند باید آلارم ما اعلام خطر کند.

2- مدت زمان استفاده از برنامه ( Using the application)

یکی از پرطرفدارترین سوالات این است که در کدام صفحه یا بخش از برنامه کاربران خود را از دست داده ایم؟ آیا پاسخ این سوال را میدانید؟ این یک سوال کلیدی است.

دانستن این موضوع که جریان حرکتی در برنامه چگونه است، بسیار مهم می‌باشد چرا که به ما می‌گوید که چرا کاربران در یک صفحه خاص برنامه را ترک می‌کنند. به عنوان مثال این اطلاعات در یک بازی موبایلی می‌تواند به معنای سخت بودن یک مرحله خاص از بازی باشد.

3- حضور در برنامه (Engagement)

برای چه مدت کاربران از برنامه استفاده می‌کنند؟ برای درک این موضوع لازم است طول هر نشست را محاسبه کنید، اگر دیدید که کاربران مدت زمان زیادی را در برنامه شما صرف نمی‌کنند این بدان معناست که شاید انتظارشان از برنامه برآورده نشده. البته این موضوع به برنامه هم بستگی دارد. برای مثال کاربران در یک برنامه نمایش وضعیت آب و هوا بین 1 تا 3 دقیقه زمان صرف می‌کنند که اگر برنامه سودمندی برای کاربران باشد باید تعداد بازدیدهای زیادی داشته باشد. به عبارت دیگر شاخص دیگری که در اینگونه برنامه ها باید اندازه گیری شود تعداد نشست های کاربران است.

4-  ماندگاری (Retention)

تحقیقات نشان می‌دهد که 20 درصد از برنامه های موبایلی فقط برای یک بار مورد استفاده قرار می‌گیرند. درک این موضوع قبل از اینکه دیر شود بسیار مهم است. می‌توانیم شاخص ماندگاری را بر اساس درصد کاربرانی که پس از گذشت یک هفته، یا یک ماه از زمان نصب به برنامه مراجعه کرده اند، داشته باشیم. این شاخص نه تنها از جهت اطلاع از ماندگاری کاربران مهم است، بلکه از نظر چگونگی بازگشت به برنامه نیز مهم می‌باشد.

5- هزینه کسب مشتری (Customer Acquisition Cost)

بسیار مهم است که بدانیم هزینه جذب هر یک از کاربران چقدر بوده است چراکه از این طریق می‌توانیم هزینه تبلیغات را محاسبه کنیم. این هزینه بر اساس جمع تمامی هزینه‌های انجام شده برای کسب  مشتری (تبلیغات، بازاریابی و ...) تقسیم بر تعداد کاربران در یک بازه زمانی مشخص می‌باشد.

6-  میانگین درآمد از هر کاربر (Average revenue per customer)

این شاخص با جمع کردن درآمد از هرکاربر (خرید برنامه، پرداخت درون برنامه ای، تبلیغات و...) و تقسیم بر تعداد کل کاربران محاسبه می‌شود. با بدست آوردن این شاخص میتوانیم میانگین درآمد را با هزینه‌های جذب مشتری مقایسه کرد. این مقایسه به ما میگوید که آیا به هدفمان رسیده ایم یا خیر.

7- ارزش عمر مشتری (Customer lifetime value)

اگر می‌خواهید بدانید که کاربران از زمان نصب تا خروج از برنامه به طور میانگین چقدر درآمد ایجاد می‌کنند، باید این شاخص را بررسی کنید. پیش بینی سرمایه مورد نیاز برای انتشار محصول با بررسی این اطلاعات ممکن می‌شود.

برای محاسبه شاخص های فوق و بسیاری شاخص‌های سودمند دیگر، استفاده از ابزارهای آنالیتیکس توصیه می شود. در حال حاضر استارت آپ دیتابین به عنوان اولین ارائه کننده اختصاصی خدمات تحلیل برنامه های موبایلی از زمان نصب تا ترک برنامه توسط کاربران، تحلیل های ارزشمندی در اختیار توسعه دهندگان قرار می دهد.

چرا برای تحلیل داده های موبایلی نیاز به یک ابزار آماده داریم؟

شما یک توسعه دهنده برنامه های موبایلی هستید با توانایی های مشخص، ممکنه فراتر از یک توسعه دهنده باشید و با تخصص های مرتبط با تحلیل داده هم آشنایی داشته باشید اما باز هم مقرون به صرفه نیست که خود شما زمان و هزینه ای برای این کار بپردازید!

برای تحلیل داده نیاز اصلی و اولیه دیتا است. مشکل اصلی اینجاست که تعداد کمی از توسعه دهندگان هستند که میدانند دقیقا چه داده هایی نیاز دارند تا بتوانند شاخص ها را استخراج کنند. اگر این مشکل حل بشه میرسیم به نحوه دریافت داده ها، ارتباط با دیتابیس، طراحی و پیاده سازی انبار داده و انجام عملیات ETL جهت پالایش و بارگذاری داده های خام در انبار داده‌ها.

مرحله بعد طراحی یک مدل OLAP جهت پردازش داده های خام و تبدیل آن‌ها به اطلاعات مفید و سودمند است. پس از انتقال داده ها به مکعب‌های تحلیلی (Cube) نوبت به ایجاد KPIها می‌رسد. این شاخص ها توسط کوئری های نسبتا پیچیده تغذیه میشوند.

برخی از شاخص ها از طریق رویه های ایجاد شده در انبار داده ها و برخی دیگر از طریق MDXهای پیچیده داده های خام را به اطلاعات مفید تبدیل می‌کنند.

در مرحله آخر باید به کاوش در اطلاعات پرداخت، جایی که مدیران محصول در انتظار گزارشات بهبود محصول هستند. این بخش از نمودارها و جداول متناسب با هر شاخص طراحی و تولید شده است.

به تمام مواردی که اشاره شده توسعه، نگهداشت، سرعت، امنیت و هزینه های سخت افزار و نرم افزار را اضافه کنید. آیا توسعه دهنده ای هست که بخواهد تمام این کارها را خودش انجام دهد؟!